Hầu hết phụ nữ Việt Nam mãn kinh ở độ tuổi từ 50 đến 55, nhưng trong một số trường hợp ngoại lệ, phụ nữ có thể mãn kinh ở độ tuổi 40, thậm chí trẻ hơn. Những trường hợp này được gọi là mãn kinh sớm hoặc suy buồng trứng sớm. Tình trạng mãn kinh sớm không chỉ gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống mà còn làm tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính ở phụ nữ. Vậy mãn kinh sớm có ảnh hưởng gì đến sức khỏe phụ nữ?

Tìm hiểu về thời kỳ mãn kinh- mãn kinh sớm 

Mãn kinh là một trong những giai đoạn chuyển đổi sinh lý trong cuộc đời của người phụ nữ, đánh dấu sự chấm dứt kinh nguyệt và khả năng sinh sản. Thời kỳ mãn kinh tự nhiên thường xảy ra khi phụ nữ ở độ tuổi ngoài 50. Thời kỳ mãn kinh là một hành trình dài gồm 3 giai đoạn: tiền mãn kinh, mãn kinh và hậu mãn kinh.

• Tiền mãn kinh: Là giai đoạn chuyển tiếp mãn kinh, khi buồng trứng bắt đầu chậm dần việc sản xuất nội tiết tố hơn, khiến estrogen và progesterone dao động gây ra các triệu chứng. Giai đoạn tiền mãn kinh dừng lại khi phụ nữ chính thức mãn kinh. 
• Mãn kinh: Thời kỳ mãn kinh được xác định khi phụ nữ đã ngừng hẳn kinh nguyệt trong 12 tháng liên tiếp. Trong giai đoạn này, buồng trứng không còn giải phóng trứng nữa và lượng estrogen trở nên rất thấp. 
• Hậu mãn kinh: Là thời điểm sau khi phụ nữ mãn kinh. Các triệu chứng trong thời kỳ mãn kinh có thể kéo dài nhiều năm sau mãn kinh. 

Thông thường, phụ nữ Việt Nam trải qua thời kỳ mãn kinh tự nhiên ở độ tuổi từ 50-55 tuổi. Tuy nhiên trong một số trường hợp ngoại lệ, phụ nữ bắt đầu mãn kinh sớm hơn khi chỉ ở độ tuổi 40. Trong trường hợp này, các chuyên gia y tế gọi là mãn kinh sớm. 

Mãn kinh sớm diễn ra theo quá trình tương tự mãn kinh ở độ tuổi điển hình với các triệu chứng điển hình như:

• Mất ngủ
• Bốc hỏa, đổ mồ hôi đêm
• Thay đổi tâm trạng
• Khô âm đạo
• Mệt mỏi, đau đầu
• Lão hóa da và tóc
• Các vấn đề về tiết niệu

Nguyên nhân gây mãn kinh sớm 

Khi mãn kinh sớm, nghĩa là buồng trứng phụ nữ ngừng hoạt động một cách tự nhiên khi chỉ mới 40 tuổi. Một số nguyên nhân gây ra mãn kinh sớm được biết đến bao gồm:

• Không rõ nguyên nhân: Đại đa số các trường hợp phụ nữ mãn kinh sớm nhưng không rõ lý do là gì..
• Điều kiện di truyền:  Nếu mẹ hoặc chị gái bạn đã từng mãn kinh sớm, rất nhiều khả năng bạn cũng sẽ mãn kinh sớm.
• Rối loạn miễn dịch: Phụ nữ mắc các bệnh tự miễn dịch như suy giáp, viêm khớp dạng thấp, crohn… có thể dẫn đến mãn kinh sớm
• Gen bất thường, rối loạn nhiễm sắc thể: Mắc hội chứng Turner, Fragile X đều có thể gây mãn kinh sớm. 
• Hóa-xạ trị ung thư: Độc tố từ thuốc hóa trị hoặc xạ trị vùng chậu có thể gây tổn thương cho buồng trứng, do đó có thể khiến phụ nữ mãn kinh sớm hoặc mãn kinh tạm thời. 

• Phẫu thuật buồng trứng, tử cung: Phụ nữ cắt bỏ cả hai buồng trứng cùng lúc hoặc cắt bỏ tử cung sẽ mãn kinh ngay lập tức. 

Mãn kinh sớm có ảnh hưởng gì?

Hầu hết phụ nữ mãn kinh sớm sẽ trải qua một thời gian dài của cuộc sống sau mãn kinh mà không nhận được lợi ích từ estrogen. Sau mãn kinh, buồng trứng ngừng hoạt động, do đó không còn sản xuất estrogen nữa, lúc này phụ nữ đối mặt với nhiều nguy cơ sức khỏe từ rất sớm. Đó là lý do vì sao nhiều phụ nữ lo lắng không biết mãn kinh sớm có ảnh hưởng gì và khắc phục như thế nào.

Dưới đây là 6 ảnh hưởng của thời kỳ mãn kinh sớm đối với sức khỏe phụ nữ:

• Phụ nữ có ít nguy cơ bị ung thư vú và ung thư buồng trứng

Mức độ estrogen trong cơ thể cao hơn sẽ làm tăng nguy cơ phát triển ung thư vú. Do đó, những phụ nữ mãn kinh sớm thực sự có nguy cơ ung thư vú thấp hơn so với những người mãn kinh muộn. Tương tự khi phụ nữ càng ít rụng trứng, nguy cơ ung thư buồng trứng của họ cũng sẽ thấp hơn những người mãn kinh bình thường. 

• Bạn lão hóa nhanh hơn

Mặc dù mãn kinh sớm có thể làm giảm nguy cơ mắc một số loại ung thư, thì những rủi ro sức khỏe do sự sụt giảm nội tiết tố khi còn trẻ mới  thật sự là điều đáng để quan tâm. Đầu tiên đó chính là nỗi lo sợ lớn nhất của phụ nữ ‘’ lão hóa’’.

Telomere là những cấu trúc cực nhỏ giúp bảo vệ DNA khỏi bị hư hại, và dựa trên độ dài của chúng, có thể cho biết tuổi sinh học của phụ nữ. Điều này có nghĩa là, các telomere ngắn hơn tương đương với sự lão hóa cao hơn. Nghiên cứu cho thấy, phụ nữ trải qua thời kỳ mãn kinh sớm có các telomere bị rút ngắn và cấu trúc di truyền bị hư hỏng sớm hơn những người khác. 

Mặt khác, estrogen là nội tiết tố đóng vai trò không nhỏ trong việc duy trì vẻ đẹp mịn màng của làn da, mái tóc phụ nữ. Mức độ estrogen thấp do mãn kinh sớm có thể khiến làn da phụ nữ nhanh chóng lão hóa (da khô, mất độ đàn hồi, xuất hiện nếp nhăn, nám, đồi mồi) và họ bị rụng tóc nhiều hơn.

• Mãn kinh sớm- phụ nữ không còn khả năng mang thai tự nhiên

Mãn kinh sớm, nghĩa là phụ nữ không thể mang thai tự nhiên được nữa khi họ vẫn còn trẻ. Điều này thật sự là cú sốc lớn cho những người có kế hoạch sinh con nhưng thời kỳ mãn kinh đến sớm hơn dự kiến. Điều này cũng có thể là một phần nguyên nhân gây ra sự buồn bã, thay đổi tâm trạng hoặc chứng trầm cảm ở phụ nữ vì mất khả năng sinh sản sớm.  

• Phụ nữ có thể tăng nguy cơ mắc bệnh tim

Theo nghiên cứu của Hiệp hội mãn kinh Bắc Mỹ năm 2014, phụ nữ mãn kinh tự nhiên trước 45 tuổi ( không phải do hóa-xạ trị hay cắt bỏ buồng trứng) có tỷ lệ mắc bệnh tim cao hơn 40% so với phụ nữ mãn kinh ở độ tuổi điển hình. Điều này là do mức độ estrogen cao có tác dụng bảo vệ hệ tim mạch của phụ nữ. Bắt đầu mãn kinh sớm có nghĩa là phụ nữ sẽ phải sống một thời gian dài trong nửa sau cuộc đời với mức độ estrogen thấp, do đó tỉ lệ mắc tim mạch tăng lên. 

• Phụ nữ mãn kinh sớm có nguy cơ cao bị loãng xương

Estrogen giữ vai trò quan trọng trong việc ức chế sự phân hủy xương, kích thích sự hình thành xương trong các giai đoạn trong cuộc sống. Sự sụt giảm estrogen có liên quan đến việc mất xương, giảm mật độ xương nhanh chóng. Đây cũng chính là một trong những lý do gây loãng xương ở phụ nữ mãn kinh. Mặc dù nguy cơ loãng xương tăng lên theo độ tuổi, nhưng phụ nữ mãn kinh sớm có nhiều nguy cơ đối mặt với tình trạng này ở độ tuổi trẻ hơn.

• Nguy cơ mắc bệnh Alzheimer, tiểu đường và ung thư

Theo nghiên cứu khoa học, các telomere ngắn hơn không chỉ cho thấy quá trình lão hóa diễn ra nhanh chóng, DNA bị hư hỏng thực sự có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến tuổi tác, bao gồm bệnh Alzheimer, tiểu đường và ung thư. 

Có thể đảo ngược quá trình mãn kinh sớm được không?

Một khi mãn kinh diễn ra, không có phương pháp điều trị nào để làm cho buồng trứng hoạt động trở lại. Nghĩa là bạn không thể nào đảo ngược quá trình mãn kinh.

Bên cạnh những ảnh hưởng đối với sức khỏe thể chất, mãn kinh sớm có thể tác động rất lớn đối với sức khỏe tinh thần phụ nữ. Những nỗi lo vô hình như ‘’già trước tuổi’’, không còn khả năng sinh con, sụt giảm ham muốn và kém hấp dẫn trong mắt bạn đời… có thể khiến nhiều chị em trở nên hụt hẫng, buồn bã, thậm chí là trầm cảm. Chính vì lý do này, phụ nữ mãn kinh sớm được khuyến nghị nên thực hiện các liệu pháp hormone đến khi đạt đến độ tuổi mãn kinh điển hình (khoảng 50 tuổi).

Những ảnh hưởng của mãn kinh sớm chủ yếu là do sự sụt giảm nồng độ hormone estrogen và progesterone, vì vậy cân bằng nội tiết tố trong cơ thể là giải pháp để giúp giảm các triệu chứng mãn kinh cũng như ngăn ngừa nguy cơ mắc loãng xương, tim mạch, ung thư… Liệu pháp thay thế hormone đã được sử dụng rộng rãi để ngăn chặn điều này, nhưng thực tế đây vẫn là phương pháp gây tranh cãi vì gia tăng nguy cơ ung thư vú, cục máu đông, đột quỵ. 

Estrogen thực vật- chiết xuất đậu chẽ ba hoa đỏ

Hiện nay, phụ nữ có xu hướng bổ sung estrogen trong tự nhiên vì chúng có nguồn gốc từ thực vật, an toàn cho sức khỏe và dễ dàng sử dụng với đại đa số người dùng. 

Estrogen thực vật (phytoestrogen) có sẵn tự nhiên trong một số loại thực phẩm như đậu chẽ ba hoa đỏ, đậu nành, hạt lanh, ngũ cốc nguyên hạt và một số loại trái cây, rau củ quả. 

Nghiên cứu chỉ ra, các estrogen thực vật có cấu trúc hóa học và chức năng tương tự như estrogen trong cơ thể. Vì vậy, khi bổ sung estrogen trong những loại thực phẩm này, phụ nữ mãn kinh sớm có thể đẩy lùi những ảnh hưởng sức khỏe do sụt giảm nội tiết tố gây ra.  

Các nhà nghiên cứu từ các nước phát triển đã chứng minh, chiết xuất đậu chẽ ba hoa đỏ là nguồn chứa estrogen dồi dào trong tự nhiên, vì trong chiết xuất ba hoa đỏ chứa isoflavones có tác dụng giống với estrogen nhất. Dựa vào các kết quả nghiên cứu, các chuyên gia tại Via Nature (Úc) đã phát triển thực phẩm bảo vệ sức khỏe ESTRIONA (Menopause)- thực phẩm bảo vệ sức khỏe hỗ trợ chống lão hóa, giảm triệu chứng tiền mãn kinh, mãn kinh với công thức kết hợp tinh túy:

• Isoflavones (phytoestrogen từ đậu chẽ ba hoa đỏ): Tác dụng hỗ trợ giảm toàn bộ các triệu chứng tiền mãn kinh và mãn kinh: Bốc hỏa, mất ngủ, mệt mỏi, khô âm đạo, thay đổi tâm trạng. Hỗ trợ giảm nguy cơ loãng xương, tim mạch, tiểu đường.. 
• Chiết xuất hạt nho và dầu hạt nho: Hỗ trợ chống lão hóa, cải thiện nếp nhăn và tăng cường vẻ đẹp làn da.
• Astaxanthin: Chống oxy hóa mạnh mẽ, tăng cường hệ miễn dịch, giảm mệt mỏi
• Canxi và Magie: Bổ sung thêm khoáng chất hỗ trợ tăng cường chắc khỏe xương, chống loãng xương. Magie cũng có tác dụng hỗ trợ giảm các triệu chứng tiền mãn kinh như mất ngủ, khô ở các mô, tâm trạng thay đổi thất thường.

Hàng triệu phụ nữ trên thế giới đã và đang tin dùng ESTRIONA (Menopause), tất cả đều có phản hồi tích cực chỉ sau một thời gian ngắn sử dụng. 

ESTRIONA (Menopause) được sản xuất theo công nghệ hiện đại tại nhà máy Via Nature (Úc), kiểm định chặt chẽ theo tiêu chuẩn FSANZ, phân phối và lưu hành trên toàn thế giới. Liên hệ nhà phân phối độc quyền tại Việt Nam: Avanta Pharma 0938 462 406 để được hỗ trợ tư vấn. 

Nói tóm lại, độ tuổi mà bạn bắt đầu mãn kinh phần lớn được xác định bởi gen và tiền sử gia đình. Bên cạnh đó có những yếu tố có thể góp phần khiến quá trình mãn kinh diễn ra sớm hơn. Biết được mãn kinh sớm có ảnh hưởng gì giúp bạn hiểu hơn về những thay đổi của cơ thể. Nếu bạn lo lắng về các vấn đề sức khỏe sau mãn kinh sớm, hãy liên hệ với các chuyên gia y tế để được hỗ trợ tìm ra phương pháp thích hợp để quản lý sức khỏe tốt nhất và vượt qua quá trình chuyển đổi dễ dàng hơn.